Scheiden is ellendig: maak er het beste van

Utrecht – De eerste Nederlandse echtscheidingsbeurs is een feit. Op zaterdag 9 februari trokken een duizend bezoekers naar de Jaarbeurs in Utrecht om een bezoekje te brengen aan het evenement waar de echtbreuk centraal stond. Wat is de essentie van deze beurs?

Om twaalf uur stappen twee mannen het Beatrixgebouw binnen. Arnoud Kaptijn uit Leeuwarden en Ad Verdiesen uit Utrecht zijn beide gescheiden. Bovendien zien ze hun kinderen niet meer. Verdiesen heeft een T-shirt aan met de tekst ‘Stop de moedermaffia’ in het lettertype dat hoort bij de Godfatherfilms. Kaptijn draagt een Superman T-shirt en heeft zijn dochter sinds 2003 niet meer gezien. "Het maakt me ziek, zeg maar: leip."Hij kijkt erbij of er net iemand iets onvriendelijks tegen hem heeft gezegd. De twee heren zijn actief binnen het platform Gescheiden Vaders Nederland. Vanuit het platform voeren ze actie voor meer contact met hun kinderen.

De beurs is op de vierde verdieping, waar zo’n 30 stands staan. Direct vallen uitspraken boven enkele stands op, zoals: ‘Als wij weg is’ en ‘Al die scheldwoorden’. Het is er druk. Er is weinig ruimte om rond de centrale roltrappen te bewegen. De meeste bezoekers zijn boven de 35 jaar en voornamelijk van het vrouwelijke geslacht. In de verte floept het cameralampje aan van Sarnami TV, een multiculti omroep voor de Randstad. Er is veel pers op de beurs. Ook de BBC is aanwezig, Nova en de Belgische VRT.

In een ruimte naast de centrale ontvangsthal, wordt om het uur een andere workshop gegeven. Om twee uur gaat het over relatiecoaching. Als Ottoline Koppens vertelt over haar werk als relatiecoach luisteren zo’n 50 aanwezigen aandachtig. Zo nu en dan beantwoordt het publiek ervaringsvragen van de workshopleidster.
Verderop worden ook workshops gegeven, maar die gaan meer over de juridische aspecten van een echtbreuk. Koppens: "Iedereen stapt met een rugzakje een relatie binnen. Vol met eigen, eerder opgedane ervaringen. Die hebben invloed op beide partners. Bij problemen wil ik het gesprek op gang krijgen." Koppens probeert in haar praktijk meer de emotionele kant van een scheiding te behandelen. Volgens een vrouwelijke deelneemster helpt een relatietherapeut niet. Koppens: "Stellen verzanden in een scheiding te snel in een juridische procedure, met de daarbij horende polarisatie, ruzies en dergelijke. Juist daarvoor is een relatiecoach. "Een scheiding is vaak onomkeerbaar, dan moet je er het beste uit zien te halen."

Bij de roltrap legt gescheiden vader Kaptijn driftig uit dat de ‘Raad van de Kinderbeschadiging’ de wet overtreedt: "Rechters geven moeders zomaar gelijk. Kinderen worden nu onder dwang bij de moeder geplaatst en geven de kinderen twee dagen per twee weken terug aan de vader. Dit terwijl er in de Europese wet en het verdrag voor de kinderrechten heel duidelijk staat dat kinderen recht hebben op ‘family life’. Vaders worden gedumpt! En ik streef naar gelijkwaardigheid." Om vervolgens de vraag te stellen: "Wie staat op deze beurs met een standje voor mensenrechten?"

Kaptijn mag door een uitspraak van de rechter zijn kinderen niet meer zien. "Mijn ex liegt over het feit dat ik haar stalk. Ze is in het gelijk gesteld dat ik een gevaar voor mijn eigen kind zou zijn."
Tussen allemaal financieel-juridische stands staat ook mr. Marianne Heesmans van de vereniging voor familierecht, advocatuur en scheidingsbemiddeling. "Het is een soort vakbond" legt Heesmans uit. "We behartigen de belangen van dit type advocatuur. En we verzorgen, naast scholing op het gebied van de juridische tak, ook begeleiding van de meer psychologische kant bij scheidingsbemiddeling."

Haar collega beantwoordt vragen van bezoekers en deelt gretig visitekaartjes uit. Jaarlijks scheiden er 30.000 stellen weet de advocate. En de markt groeit; gold er eerst dat een op de drie stellen gingen scheiden, nu schuift dat op naar een op twee. Heesmans werkt dagelijk met stellen die willen scheiden. "Ik begeleid het proces van eerst diep in de put zitten tot uiteindelijk toch licht zien aan het eind van de tunnel, dat vind ik prachtig werk."

Tegen half vijf verlaten de meeste bezoekers de beurs. Alleen de vertegenwoordigers van de niche familierecht kantoren met naambordjes op de revers, staan er nog. Verderop leuren Kaptijn en Verdiesen nog met folders over ‘kinderdiefstal’. Voor hen was de scheidingsbeurs, niet zozeer een plek om werk te genereren maar werk te maken rond de het uit elkaar gaan.