30 jaar, 30 platen

Volwassenheid is een hol begrip. Zo zijn er 50'ers die zich geenszins volwassen gedragen en zich vergrijpen aan kinderen, maar ook 16-jarigen die door hun zwangerschap noodgedwongen volwassen moeten gedragen. Wat is dan 30 jaar?

Het is een bedachte drempel. De drempel waar je overheen moet en zodoende de jeugdjaren echt afsluit. En op die manier in de nieuwe ruimte stapt van pensioenplannen, aandelenfondsen, gezinsuitbreiding, bruiloften en sporten, omdat je er nog wel goed uit moet blijven zien. De vrijdagmiddagborrel is eigenlijk de nieuwe zaterdagavond, omdat de royale bank in huis ook benut moet worden in het weekend. Dertig worden is onzin. Het is bedacht, een opzetje. Net als de reli-junks die de Bijbel of Koran uitspitten en als halve Schriftgeleerden verstandig regels aanhouden. Zo moet het!

Dertig worden is dan een godsdienst: gij zult niet doden en niet hokken voor het huwelijk. Wie mij onderuit wil halen met grappen over dertig worden, heeft geen kans van slagen. Ik laat deze onzin geheel bij me afglijden. Ik ben namelijk gelukkiger dan ooit. Ik heb tot mijn dertigste niet echt een relatie gehad en was daarnaast daar ook niet onzeker over. Laat me lastig in een hokje drukken, heb mijn werkzaamheden die ik nastreef(de) en toon mijn maatschappelijke betrokkenheid. Bovendien was ik in de eerste dertig jaar van mijn leven tweemaal alleen in Australië. Het is opgeteld een stevig pantser tegen plaagstootjes.

Met dank aan Cees, een van de vele bijzondere mensen die ik regelmatig tegenkom, de lijst van dertig platen die mijn leven tot nu bijzonder maakte. (Cees werd onlangs 50 en selecteerde een half centennium aan platen)

1.Xanadu- Olivia Newton John (1980)
Stond op mijn geboortedag in de Nederlandse Top 40 (en later op nummer 1). Later draaide ik deze stamper met generatiegenoot Kees van de Lageweg frequent bij FFJ Bernlef.

2.Nena- 99 Luftballons (1983)
Dampende aardappelen, een kogelronde gehaktbal op je bord, zo rond de klok van 12.30 uur. Een boerengezin eet 's middags warm, met Omrop Fryslân op de radio. Voor het weerbericht. Nena komt dan voorbij. Net als Herman van Veen's 'Hilversum 3' en Douwe Heeringa's 'Mathilde'

3. I Will Follow -U2 (1980)
U2 brak in mijn geboortejaar door met het album 'Boy', over opgroeien, verwarring, verlangen, enthousiasme, hoop, woede en verlies. Als oudste kind in een gezin moet je de weg vrij maken. Het is een stille strijd zonder veel steun.

4.Dancing Queen - ABBA (1976)
Mag niet ontbreken in deze lijst. Ongelofelijk dat ABBA nog zo populair is met zo'n liedje,niet uit de 80-ties, maar het geeft mij wel dat gevoel. Van mijn jeugd. Nu is het een symbool voor Sydney. Dit lied hoort bij die stad.



5. Radio Gaga - Queen (1984)
Als boerenzoon, beter gezegd, zoon van een veehandelaar, raak je in contact met dieren, vee, handel, auto's met veekarren, markten met jenever, haring en lekkerbekjes. En cassettebandjes in de auto. Van Dire Straits, Corry Konings en Queen. Zo ook dit nummer. Ochtends vroeg opstaan met pa, dan naar de veemarkt, klaar staan om als eerste de kalveren uit te laden. En ondertussen: cassettebandjes, met Queen op.

6.We all stand together - Paul McCartney (1985)
Een all time favorite. Kan me deze clip herinneren omdat Bruintje de Beer van de Donald Duck er inzat. Wellicht onbewust de oorzaak van het feit dat ik een stille voorliefde heb van massale activiteiten waar iedereen voor het zelfde doel gaat.

7. I'd do anything for love (but I won’t do that)- Meatloaf (1993)
Staat synoniem aan het jaarlijkse dorpsfeest waar het transpiratievocht van het tentdoek boven je in het evenementenbier drupt. Want Meatloaf, Bryan Adams' 'Summer of '69' en de Grease Megamix laten de vlonders trillen en de menigte zwetend dansen. Ook: de 'club-bijeenkomsten' met disco Flashback uit Hijlaard/ Deinum. Ik kon het ook niet helpen.

10. Passie- Clouseau (1996)
De Belgen maakten dit prima nummer in 1996. Het symboliseert de zomerkampen op Terschelling. Ik ben drie keer mee geweest. Met andere tieners uit Friesland, onbekend, zelfde insteek, vaak agrarisch. Goed, om als puber uit de comfortzone te komen, anderen te leren kennen. Bij Bernlef trof ik Klaas H. en Daryl weer.

9.Zo jong- De Kast (1998)
Werd geschreven na een geval van zinloos geweld, in Dokkum. Maar kreeg een nieuwe lading toen Meindert Tjoelker uit Leeuwarden landelijk bekend werd door zinloos geweld. Ik groeide op met dit echec en de nasleep er van. Een jaar later werd Marianne Vaatstra verwoord. Twee moorden in Friesland door een ingeving van 'alles moet toch kunnen'.

10. Eltse Grins Foarby-De Kast (1998)
Soms gaat muziek leven. Als je weg bent van huis en haard. Zo ook dit nummer, toen ik in de hele zomer van 1998 'werkte' op een camping op Urk. Vanwege de streng Christelijke moraal zag ik de finale van het WK '98 niet op zondag en luisterden we sporadisch naar Radio 538. Terwijl dit Friese 'wereldse' lied de Top 40 bestormde, weet je het: ik bin in Fries.

11. Vlieg met me mee- Trijntje Oosterhuis (1998)
Het leven heeft soms ook moeilijke momenten, dit lied liep toen het in de Top 40 stond synchroon aan zo'n periode. Een tijd dat ik dromen bijstelde, beter gezegd inruilde. Nog beter: een doorstart maakte. Cruciaal, gelukkig was ik 18-19 toen ik naar Down Under ging om herboren terug te komen.

12. Scar Tissue- Red Hot Chili Peppers (1999)
Is voor mij onherroepelijk verbonden aan Coogee Beach, Sydney Australië. Niet vanwege tekst of beeld, maar louter omdat dit nummer in het hostel en in de pub gedraaid werden. Een gevoel van bevrijding: helemaal weg uit NL.

13. Pure Shores- All Saints
Terwijl ik helemaal niets heb met All Saints. Het liedje zat in de film 'The Beach' met Leo diCaprio. Ik keek de film met André, Stefan en Hiske twee keer in Sydney en de rolprent ontroerde. Vanwege de slottekst: Ik geloof nog steeds in het paradijs. Maar ik weet nu dat je er niet zomaar heen kunt. Want het is geen plaats. Het is een moment in je leven waarop je voelt dat je ergens bij hoort. En als je zo’n moment eenmaal hebt meegemaakt…duurt het voort, altijd.

14. 500 Miles (I gonna walk) - Proclaimers
Is in elke Outback pub in Australië een stamper. Draai ik het met ex-Australixebgangers? Regelrechte hit, herinneringen komen weer boven. Geen woorden voor.

15.It's my life-Bon Jovi (2000)
Symboliseert de terugkomst uit Down Under, juni 2000. De muziek was in Cairns, maar ook in Deinum. Werelds. Vanaf dat moment brak het EK aan, gingen de schouders onder het kaatsen in het geboortedorp, kortom: het gewone leven pakte ik weer op. Op een andere frequentie.

16.Piter Wilkens- It paad werom (2000)
De Fryske Troubadoer Piter Wilkens is geniaal. Hij kan in zijn eenvoud de diepste emoties simpel vastleggen in een liedje. Zo ook de grote trek van Friezen van overal op de wereld, terug naar het Heitelân. Het liedje bezingt de geborgenheid van een Fries dorp, als finishplaats na een lange en zware marathon.

17.Beautiful day- U2 (2000)
Draaide de NOS steevast onder gouden momenten van de Olympische Spelen van Sydney 2000. Was de single van het nieuwe, verfrissende U2 album dat in dat jaar uitkwam. Kwam in het najaar uit en leidde er toe dat ik tijdens pabo 3 het Grote Avontuur niet vergat.

18.Youth of the nation- POD (2002)
Titelsong van het tv-programma 'Under Fjoer' van Omrop Fryslân waar ik aan mee deed. Bijzondere tijd. Uit grote groep jongeren uitgekozen om het programma te maken. Interviews met o.a. Mart Smeets, Agnes Kant en Syb van der Ploeg. Journalistieke zaadjes werden gelegd.

20. Our House- Maddness (1982)
Bleef een tijdje rond hangen rond de kandidaatstelling van het nieuwe Bernlef bestuur voor 2004-2005. Het was geen gelopen race, dat we het werden. Uiteindelijk draaide het bestuur in het lustrumjaar van 80-jaar Bernlef een goede periode: er werden meer leden dan ooit lid, deze integreerden prima, de begroting was hoger dan ooit en na de Kameleonfilm, haalde de club nooit zo veel media aandacht. Our House, is dan ook Bernlef. Een thuis voor Friezen in Groningen.

21. Come Undone- Robbie Williams (2003)
Sommige jaren steken er met kop en schouders bovenuit, zo ook 2003. Verhuizen naar Groningen en dus voor het eerst op mij zelf, lid worden bij Bernlef, op vakantie naar Portugal met je beste vrienden. Maar ik was ook met de ALO begonnen. En dat ging goed. De verrassing zat in het 'verliefd'worden. En dat de wegen der liefde ondoorgrondelijk zijn.  Het lied droeg dit jaar.

22.Basket Case- Greenday (1994)
Vijf dagen ondergedompeld in Wie is de Mol? Groningen. In mei 2006 verdween de dit liedje niet uit onze hoofden, omdat het refreintje het woord 'paranoid' bevat. En dat was het. Als organisator vrienden voor het leven gemaakt. Anne Frits was de Mol, Jan won.

23. Everybody's changing - Keane (2004)
Midden in de jaren '00' ontstonden er (gelukkig) nieuwe muzikale bandjes. Zo ook Keane. De jaren nul waren vooral opgebakken kliekjes en veel herhalen. Ouder worden is ook wijzer worden: voor mij geldt: blijf door ontwikkelen, vernieuwen, nieuwsgierig en kwetsbaar of open elke nieuwe dag.

23.Trojan Horse - Luv (1978)
Pa deed het, ik ook: plaatjes draaien. Vooral bij Bernlef dan. Deze stamper van Luv, met doedelzakken, moet voorbij komen. Ook BZN, Rene Froger en Ruth Jacott. Hard slaan op de bar of tamboerijn. Ik heb een foute kant, een die hoort bij sfeer maken. Ik houd er van.

24. Wonderwoman-Leaf (2007)
Nummer van Utrechts bandje. Uitermate populair in de kroegen daar. Net nadat ik verhuisde naar het Utrechtse. Was een goede tijd, al kleeft er weemoed aan. Had graag langer gebleven. Soms moet je zeggen: Het was goed. Want dat was het!

25. Carry you Home - James Blunt (2008)
Misschien moet ik mijn verontschuldigingen aanbieden voor deze plaat in deze serie. Supersoft. Maar wel een juweeltje. Niet de tekst, maar de muziek doen mij altijd terug denken aan mijn werk als sportdocent in Driebergen en in Huizen. En de strijd tegen de soms maffe Randstadmentaliteit in Utrecht.



26. Sunsets- Powderfinger
Powderfinger is, was voor mij een onontdekte Australische band. Opnieuw komt het scharniergewricht Australië voorbij. Nu omdat Powderfinger met Sunsets een opgewekt liedje maakt. Het richt me op Australische zonsondergangen. Ooit zie ik ze weer.

27.Human- The Killers (2009)
Was een hit toen ik opnieuw naar Groningen verhuisde, eind 2008. Veel meegemaakt, veel gezien, terug in de oude studentenstad. Wordt je menselijker, zachter, als je ouder wordt? Ik ben rustiger dan eerst. Maar weet soms van de hoed en de rand en kan goed een verschil maken tussen goed en minder goed. Dat kan dan lastig klinken: but that's me.

28. Born in the eighties-Milow (2007)

Zanger Milow (Jonathan Vandenbroeck, 1981) zingt over ouder worden. Zag en hoorde Milow op Pinkpop in 2008. Het liedje kent de ietwat sarcastische tekst:

'by the time I hit 30 I’ll have enough of being a twenty something in love-my friends will all be married or they will be gone- but I’ll still be wondering what’s going on'
Op mijn lijf geschreven.

29. I still haven't found what I'm looking for-U2 (1987)
Mijn sterrenbeeld is Tweeling, niet dat dit een excuus is, maar ook ik draag de Tweeling-eigenschap van nieuwsgierigheid. Druk, zoekend, altijd bezig en. Altijd. Ik vertaal het als in de volgende vraag: 'Wat kunnen we doen om het leven niet als een grijze muis te leven?'
U2 zingt hier hopeloos, maar ook motiverend. Prachtig het gospelkoor uit Harlem, New York.

30. Walk On- U2 (2001)
Is mijn lijflied geworden. Vol van positivisme: ga dóór. Hier toch een bijbelse verwijzing naar de rijke jongeling. Kan alles achter laten  wat je hebt en besef wat je altijd in de koffer van je leven meedraagt. Dat is alles wat je niet achter kunt laten. Dat is ook de boodschap richting anderen: doe niet dat wat u niet wilt wat u geschiedt. Kent de onverwoestbare opmerking: Home...I can't say where it is but I know I'm going home'.