De Friese ziekte

“Ik was bang voor paarden, ik kan slecht schaatsen en ben een middelmatige voetballer” maar, zo zegt de nieuwe sc Heerenveendirecteur Cees Roozemond, dat is een voordeel. Ja, dacht ik. Dat we het zo ver hebben laten komen. Dat je afkeer tegen het Friese DNA niet heel raar is, maar juist bijzonder...

Nog net niet murf geslagen door kreten als ‘dynamisch’ en ‘heel erg interessant’ of ‘samen de schouders d’r onder’ zocht ik nog naar dat andere superlatief. Oja: “een economisch succes!” Het gaat bij ons in Fryslân immers voor de wind, de toekomst lacht de Friezen toe! Met nieuwe perspectieven en een nieuwe economie! Sluit je alvast maar aan in de polonaise van Cees c.s.

In 2019 zijn we kerngezond, compleet genezen van de Friese ziekte: het Suikerbroodsyndroom. Gedeputeerde Sander de Rouwe had er als eerste last van. Ook CdK Brok had aanhoudende buikpijn, want zo hoorde hij telkens yn it Heitelân: ‘ it hat altyd sa west en moat ek sa bliuwe.

Daarom moest LF2018 een succes worden. Voorgoed afrekenen met ‘de plattelandsmentaliteit’ (Admiraal, LC 4-10-2017) want, zo zei de legacydirecteur Westerhof, ‘de Friese identiteit is deels gebaseerd op het platteland en de romantiek daaromheen. Dat is niet meer vol te houden.’ Fryslân als suikerbrood: altijd het oude liedje. Fryslân moet de kuur nog wel even afmaken (tot 2028), want anders valt de patiënt terug in oude gewoonten.

Daarom is Roozemond ook dé man om het laatste gezwel weg te snijden. De oude cultuur bij de sportclub. Ooit kloppend hart van vele Friezen. Medisch specialist Roozemond komt nieuwe zakelijkheid injecteren. Zonder emotie en op afstand. Een beetje vreemd is wel dat dezelfde man laatst aangaf bij het niet doorgaan van het reuzenpaard op de kop afsluitdijk (nieuwe economie!), hij desnoods zelf het kunstwerk in elkaar gaat lassen.

En zo zien wij Friezen het graag. Emotie bij onze verbinding met de taal, het landschap, de kunst en onze geschiedenis. Daarom was sc Heerenveen lang ook een topclub zonder prijs. Een plek waar je graag wilde zijn, bij wilde horen. Met emotionele mannen als Foppe de Haan en Gertjan Verbeek. Gevoel bij het DNA van Fryslân zonder dat zich iemand van je afkeerde. Je bent gewoon Fries en dat was al heel wat. Een Friese paradox, gelukkige inwoners ondanks de twijfelachtige positie in economische lijstjes.

We knappen dus weer wat op, misschien wel dankzij het beuken op die oude cultuur. Waarin de Friese warme bakker niet-innovatief genoeg was, de toeristisch ondernemer onvoldoende ondernemend, de bedrijven niet internationaal georiënteerd.

Het is 2019 en zorgen maken heeft geen zin. De nieuwe cultuur zorgt voor nieuw geld. Desnoods knutselen we het zelf in elkaar.